Trà Phổ Nhĩ "xuân hạ thu đông"
Trong những năm gần đây, trà Phổ Nhĩ ngày càng trở nên phổ biến, một số người yêu trà có thói quen áp dụng các khái niệm của các loại trà khác, chẳng hạn như "trà mùa xuân", "trà mùa thu", "trà trước mưa" cho trà Phổ Nhĩ. Những định nghĩa dựa trên phân chia theo mùa này nên được giải thích như thế nào trong lĩnh vực trà Phổ Nhĩ?
Trà mùa xuân
Vào tháng 2 đến tháng 4 dương lịch, trà mùa xuân được thu hoạch ở vùng trà Giang Nam, và trà mùa xuân sau 15 ngày sau tiết Thanh minh được coi là thượng phẩm. Ở Vân Nam, không có sự phân chia theo mùa xuân, hạ, thu, đông, chỉ phân chia theo mùa khô và mùa mưa. Tuy nhiên, do chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Nguyên, cũng có sự phân loại trà theo mùa. Do khí hậu đặc thù của Vân Nam, nên trà mùa xuân ở đây có chút khác biệt so với trà mùa xuân ở các vùng trà Giang Nam. Trà mùa xuân ở Vân Nam, nói chung là chỉ thu hoạch lá tươi từ sau Tết Nguyên Đán đến trước khi mùa mưa đến, tức là từ tháng 2 đến giữa tháng 5.
Trà vụ lúa chín
Vào ngày 3 tháng 7 âm lịch, khi lúa bắt đầu nở hoa, sau trà mùa xuân và trà hè, trà được thu hoạch lần thứ ba được gọi là trà hoa lúa. Ở Vân Nam, trà mùa thu cũng được gọi là trà hoa lúa. Theo lý do tương tự như trà mùa xuân, Vân Nam cũng không nên có trà hoa lúa. Bởi vì trà mùa thu ở Vân Nam được thu hoạch sau khi mùa mưa kết thúc, tức là từ cuối tháng 9 đến cuối tháng 11. So với thời điểm hoa lúa nở ở các vùng miền khác, sự khác biệt rất lớn. Theo quan điểm cá nhân, với đặc điểm khí hậu của Vân Nam, trà mùa ba của trà Phổ Nhĩ vẫn là trà mùa mưa, và trà mùa cuối cùng thu hoạch vào tháng 4 là "trà mùa thu" thì hợp lý hơn.
Trà trước mưa
Vân Nam không phân chia theo mùa, chỉ phân chia theo mùa khô và mùa mưa. Trong thời kỳ khô hạn từ tháng 10 đến tháng 5 năm sau, có mưa vào khoảng tháng 4. Trà tươi được thu hoạch trước khi có mưa được gọi là "trà trước mưa". Do yếu tố khí hậu, lượng mưa ít, trà trước mưa có đặc điểm là lá mỏng và ngắn, hương thơm nồng, vị hơi đắng, tính mạnh và chất lượng cao.
Một số người cho rằng trà trước mưa có chất lượng tốt hơn, quan niệm này bắt nguồn từ khái niệm của vùng trà Giang Nam. Ở Vân Nam, do tháng 2 và tháng 3 khá khô và lạnh, ảnh hưởng xấu đến sự sinh trưởng và chất lượng của lá trà. Ở vùng trà Phổ Nhĩ từ tháng 2 đến cuối tháng 5, có tổng cộng 3 đến 4 lần thu hoạch, thời điểm chất lượng lá trà tốt nhất là sau mưa xuân lần thứ hai vào tháng 4, tức là lần thu hoạch thứ ba sau khi xuân về. Vì sau mưa, chất dinh dưỡng trong đất được vận chuyển, nhiệt độ tăng lên và ánh nắng mặt trời chiếu rọi, thuận lợi cho sự sinh trưởng của cây trà, lá trà cũng dày và dẻo dai hơn.
Trà hái sau mưa
Theo nghĩa nghiêm ngặt, chỉ có thể gọi là "trà mưa", không thể gọi là "trà mùa mưa". Vân Nam chỉ phân chia theo mùa khô và mùa mưa, nhưng không phải ngày nào trong mùa mưa cũng mưa, và mùa khô cũng không phải là trời nắng suốt. Vào khoảng tháng 4, có mưa vào mùa mưa, trà tươi được thu hoạch trong thời gian này cũng được gọi là trà mưa. Trà mưa thường có màu nước tối không trong, nước trà thiên về màu xanh, vị đắng, nhạt và không dày, hương thơm không nồng, cuống lá dễ bị nát và không dẻo dai.
Do quá trình sản xuất trà Phổ Nhĩ được chia thành hai giai đoạn, từ thu hoạch đến hoàn thành trà xanh sấy là giai đoạn đầu tiên, từ trà xanh sấy đến đóng gói thành phẩm là giai đoạn thứ hai. Nếu gặp mưa trong giai đoạn đầu tiên, sẽ gặp phải những vấn đề như nguyên liệu trà tươi, nhiệt độ sấy khô và sấy khô trà xanh; trong giai đoạn thứ hai, sẽ gặp phải những vấn đề như làm khô thành phẩm ép chặt. Với quan niệm hiện đại và công nghệ, hầu hết các vấn đề này đều có thể được giải quyết và duy trì chất lượng trà ở một mức độ nhất định.
Kết luận
Về phân loại trà Phổ Nhĩ theo mùa, có thể tóm tắt như sau:
- Trà mùa xuân: Thu hoạch từ tháng 2 đến giữa tháng 5, thường có chất lượng tốt hơn.
- Trà mùa thu: Thu hoạch từ cuối tháng 9 đến cuối tháng 11, có hương vị đậm đà hơn.
- Trà trước mưa: Thu hoạch trước khi có mưa vào tháng 4, có hương thơm nồng, vị hơi đắng.
- Trà sau mưa: Thu hoạch trong mùa mưa từ tháng 6 đến tháng 9, có màu nước tối, vị đắng nhạt.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chất lượng của trà Phổ Nhĩ không chỉ phụ thuộc vào thời điểm thu hoạch mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như giống trà, kỹ thuật canh tác, chế biến, bảo quản,...